Aile Konutu Şerhi

Aile konutu şerhi, Medeni Kanun ve Türk Borçlar Kanunundaki düzenlemeler ışığında 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 1/Ocak/2002 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, yapılan düzenleme ile mülga 743 sayılı Türk Medeni Kanunu'nda yapılan düzenlemelerde ilave yeni hükümler de getirilmiştir

• Aile konutun tanımı ve belirlenmesi
• Aile konutu şerhinin kimler tarafından istenebileceği
• Aile konutu şerhinin tapuya kaydı işlemlerinin yapılması
• Tapu kaydına şerhin işlenebilmesi için gerekli evrakların hangileri olduğu
• Aile konutunun üçüncü bir şahsa ait olması halinde şerhin tapu kaydına işlenebilmesi durumu
• Aile konutunun olarak taşınmazın kiralanabilmesi ve aile konutun kira sözleşmesinin feshine etkisi
• Aile konutu şerhinin işlemesi talebinin harca tabi olmaması
• Aile konutu şerhinin terkiniAile konutu şerhinin mevcut taşınmazın tasarrufi işlemlere etkisi

• Malik olmayan esin talebiyle: Evlilik birliğinin resmen devam ettiğini kanıtlayan nüfus kayıt örneği ile bu konutta birlikte yaşantılarını sürdürdüklerini kanıtlayan muhtarlıktan alinmiş belgenin ibrazı halinde "Aile konutudur." şerhinin islenmesi,
• Taşınmaz mal maliki olan esin ya da eslerden her ikisinin birlikte talebiyle: Evlilik cüzdanı veya nüfus kayıt örneğinin ibrazı halinde başkaca bir belge aranmaksızın "Aile konutudur." şerhinin islenmesi.
• Aile Konutu, eşlerin bütün yasam faaliyetlerini gerçekleştirdiği ve düzenli yerleşim amacıyla kullandıkları mekanları ifade ettiğinden, zaman zaman ya da hafta sonu kullanmak amacıyla edinilen yazlık konut, dağ evi gibi konutlar Türk Medeni Kanununun 194 üncü maddesi kapsamına girmediğinden, bu yönde gelecek taleplerin karşılanmaması,
• 4721 sayılı Türk Medeni Kanununda üçüncü sahsa ait taşınmaz mal üzerine "aile konutudur." şerhi verilmesine ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığından, 194 üncü maddenin son fıkrasında yazılı olan durum nedeniyle üçüncü sahsa ait taşınmaz mal üzerine şerh verilmemesi,
• Taşınmaz malin üzerinde mevcut "aile konutudur." şerhinin terkini:
• Şerh malik olmayan esin talebiyle islenmiş ise; yine malik olmayan esin talebiyle,
• Şerh her iki esin birlikte talebiyle islenmiş ise; her ikisinin de talebiyle,
• Eslerin birlikte malik olduğu hisseli taşınmaz mallarda şerh eslerden birinin talebiyle islenmiş ise; şerhi islettiren esin talebiyle,
• Malik olan esin talebiyle şerh verilmiş ise malik olmayan esin de talep ya da muvafakatiyle,
• Terkin edilmesi, ancak malik olmayan esin ya da eslerin birlikte malik olduğu hisseli taşınmaz mallarda şerh talebinde bulunan esin ölümü ya da bu konuda alinmiş mahkeme kararının ibrazı halinde diğer esin tek taraflı talebiyle de terkin işleminin karşılanması,
• Aile konutu şerhi eslerden herhangi birinin tek taraflı talebiyle islenmiş ise diğer ese işlemin sonucundan duyuruda bulunulması,( M.K. m.1019 )
• Aile konutu şerhi islenmesinde; gereken hallerde taşınmaz malin şerhi talep edilen taşınmaz mal ile ayni olduğunun kadastro müdürlüğünce veya muhtarlıkça tespit edilmesi,
• Mali yönü: Aile konutu şerhine yönelik 492 sayılı Harçlar Kanununda herhangi bir düzenleme bulunmadığından talebin harç, Ö.I.V., E.K.P. ve döner sermaye ücreti tahsil edilmeden karşılanması,
• Hukuki sonuç: "Aile konutudur." şerhi bulunan taşınmazda eslerin rızası sağlanmadıkça tapu kütüğü üzerinde tasarrufa taleplerin karşılanmaması, ( M.K. m.194/1 ) gerekmektedir.

Aile konutu şerhi olan taşınmazın satışı Medeni kanundaki düzenlemelere paralel olarak yanı sıra 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun Aile Konutu ile ilgili TBK. 349. maddesi düzenlenmiştir Bu Maddede aile konutunun kira sözleşmesinin eşlerden birinin rızası olmadan feshedilemeyeceği hükmü yer almaktadır. 

Madde 349:Aile konutu olarak kullanılmak üzere kiralanan taşınmazlarda kiracı, eşinin açık rızası olmadıkça kira sözleşmesini feshedemez. 

Bu rızanın alınması mümkün olmazsa veya eş haklı sebep olmaksızın rızasını vermekten kaçınırsa kiracı, hâkimden bu konuda bir karar vermesini isteyebilir.Kiracı olmayan eşin, kiraya verene bildirimde bulunarak kira sözleşmesinin tarafı sıfatını kazanması hâlinde kiraya veren, fesih bildirimi ile fesih ihtarına bağlı bir ödeme süresini kiracıya ve eşine ayrı ayrı bildirmek zorundadır.