İş Kanununda İhbar Tazminatı
İhbar tazminatı, iş akdinin işverence sonlandırılması halinde, şayet işveren ihbar öneli vermeksizin iş akdini fesih etmişse işçi tarafından kazanılan bir haktır.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır ?
İhbar tazminatı hangi durumlarda alınır? sorusuna cevaben ihbar tazminatının hangi ücret üzerinden hesaplanacağı konusu gündeme gelmektedir. İhbar tazminatı hesaplama, uygulamada tarafların hak kazandığı ihbar tazminatının hangi ücret üzerinden ödeneceği sorun olmaktadır. İşçinin, işveren tarafından sigorta ve vergi kesintilerinden sonra kendisine ödenen net ücret, prim ve vergi kesintileri yapılmaksızın brüt ücret ve brüt ücrete süreklilik arz eden ayni ve nakdi ödemelerin ilavesi ile bulunun giydirilmiş ücret olmak üzere üç tür ücreti bulunmaktadır.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 29.11.1999 tarih, 1999/15435 E. ve 1999/18002 K. sayılı kararında, ihbar tazminatının giydirilmiş günlük brüt ücret üzerinden hesaplanması gerektiğini içtihat etmiştir. Yüksek Mahkeme, bu kararıyla ihbar tazminatının hesaplanmasında dikkate alınması gereken ücreti belirlemiş ve uygulamada karşılaşılan sorunları sona erdirmiştir.
İhbar Tazminatı Almanın Şartları
İhbar tazminatı almak için ne kadar çalışmak gerekir diye araştıran kullanıcıların bilmesi gerekir ki 4857 sayılı İş kanunu 17. madde uyarınca iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa yazılı olarak bildirilmesi esastır. Madde gereğince; 6 aya kadar süren çalışmalarda 2 hafta, 6 aydan 1,5 yıla kadar süren çalışmalarda 4 hafta, 1,5 yıldan 3 yıla kadar süren çalışmalarda 6 hafta, 3 yıldan uzun süren çalışmalarda 8 hafta bildirim süresi uygulanmaktadır.
İhbar tazminatı fesih bildirimi konusunda iş sözleşmesini performansa, işçinin davranışlarına, işin, işletmenin veya işyerinin gereklerine dayalı olarak fesih etmek isteyen işveren, feshi yazılı olarak ve bu sürelere bağlı kalarak işçiye iletmekle yükümlüdür. İş sözleşmesini bildirim süresi vermeksizin fesih eden işveren, bu sürenin ücretini ihbar tazminatı olarak ödemekle yükümlüdür. İş sözleşmelerinin işçi tarafından feshi, işveren tarafından deneme süresi içinde veya 4857/25 ile belirlenen esaslar çerçevesinde feshi halinde işçiye herhangi bir ihbar tazminatı ödenmeyecektir. İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenle fesih esasları dışında bir nedenle feshi halinde aynı bildirim süreleri işçi içinde geçerli olup, buna aykırı iş sözleşmesi fesihlerinde işverenin ihbar tazminatı talebi de gündeme gelebilecektir.